خوشبختی مفهومی پیچیده و چندوجهی است که قرن ها توسط فیلسوفان، روانشناسان و عصب شناسان مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. به طور کلی به عنوان حالتی از رفاه و رضایت درک می شود که شامل احساسات مثبت، رضایت از زندگی و احساس رضایت است. جست و جوی خوشبختی یکی از جنبه های اساسی وجود انسان است و موضوع تحقیقات گسترده ای در زمینه های مختلف بوده است.
در روانشناسی، شادی اغلب به عنوان ترکیبی از بهزیستی لذت‌گرا و خوشبختی تصور می‌شود. بهزیستی لذت‌گرا به وجود هیجان‌های مثبت و فقدان احساسات منفی اشاره دارد، در حالی که بهزیستی eudaimonic شامل احساس هدف، معنا و تحقق خود است. بر اساس این دیدگاه، شادی صرفاً نتیجه لذت یا فقدان درد نیست، بلکه احساس عمیق‌تری از شکوفایی و رضایت است.
تحقیقات در روانشناسی مثبت گرا عوامل متعددی را شناسایی کرده است که به شادی کمک می کنند، از جمله روابط مثبت، مشارکت در فعالیت های معنادار، احساس موفقیت، سلامت جسمانی و احساس قوی هدف. علاوه بر این، ویژگی‌های فردی مانند خوش‌بینی، انعطاف‌پذیری، قدردانی و توجه‌آگاهی با سطوح بالاتر شادی مرتبط است.
علاوه بر این، عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز نقش مهمی در شکل‌دهی به تجربه شادی افراد دارند. هنجارهای اجتماعی، شرایط اقتصادی، ثبات سیاسی و دسترسی به منابع همگی می توانند بر رفاه افراد تأثیر بگذارند. علاوه بر این، تفاوت‌های فرهنگی در ارزش‌ها و باورها در مورد آنچه که یک زندگی خوب را تشکیل می‌دهد، می‌تواند بر پیگیری و تجربه شادی تأثیر بگذارد.
در سال‌های اخیر، پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام به طور فزاینده‌ای در شکل‌دهی درک مردم از شادی تأثیرگذار شده‌اند. “Action block” در اینستاگرام به یک محدودیت موقت بر روی حسابی اشاره دارد که دستورالعمل‌های جامعه یا شرایط خدمات پلتفرم را نقض کرده است. این محدودیت باعث می‌شود که حساب در یک دوره خاص از انجام برخی اقدامات مانند لایک کردن پست‌ها، نظر دادن یا دنبال کردن سایر کاربران جلوگیری کند.
تاثیر رسانه های اجتماعی بر شادی موضوعی است که در بین محققان مورد توجه فزاینده قرار دارد. در حالی که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند فرصت‌هایی برای ارتباط، ابراز وجود و ایجاد جامعه فراهم کنند، اما چالش‌هایی را نیز در رابطه با مقایسه، عزت نفس و رفاه ذهنی ایجاد می‌کنند. مطالعات نشان داده اند که استفاده بیش از حد از رسانه های اجتماعی می تواند به احساس بی کفایتی، اضطراب و افسردگی کمک کند، به ویژه زمانی که افراد زندگی خود را با بازنمایی های ایده آلی که در این پلتفرم ها ارائه می شود مقایسه می کنند.
با توجه به تعامل پیچیده بین شادی و استفاده از رسانه های اجتماعی، برای افراد مهم است که به تعاملات آنلاین خود آگاهانه نزدیک شوند. در اینجا 35 نکته برای پیمایش رابطه بین شادی و استفاده از رسانه های اجتماعی در پلتفرم هایی مانند اینستاگرام آورده شده است:
- زمان خود را در رسانه های اجتماعی محدود کنید تا از مقایسه بیش از حد با زندگی انتخاب شده دیگران جلوگیری کنید.
- فید خود را طوری تنظیم کنید که حاوی محتوایی باشد که شما را الهام می‌بخشد و به شما روحیه می‌دهد.
- با جوامع معنی دار و شبکه های پشتیبانی در اینستاگرام درگیر شوید.
- سپاسگزاری را با به اشتراک گذاشتن لحظات شادی و قدردانی با دیگران تمرین کنید.
- از اینستاگرام به‌عنوان بستری برای بیان خلاق و کشف خود استفاده کنید.
- هنگام استفاده از رسانه های اجتماعی مراقب واکنش های احساسی خود باشید.
- به دنبال دیدگاه‌ها و صداهای متنوع در اینستاگرام باشید تا درک خود را گسترش دهید.
- تعاملات آنلاین خود را با ارتباطات و تجربیات دنیای واقعی متعادل کنید.
- محدودیت‌هایی را در مورد زمان و تعداد دفعات تعامل با رسانه‌های اجتماعی تعیین کنید.
- فعالیت‌هایی را که در خارج از رسانه‌های اجتماعی به شما شادی و رضایت واقعی می‌دهند، اولویت دهید.
- هنگام مواجهه با چالش‌ها یا مشکلات آنلاین، شفقت به خود را تمرین کنید.
- آگاهی را در مورد اینکه چگونه خلق و خوی شما تحت تأثیر انواع مختلف محتوا در اینستاگرام قرار می گیرد، پرورش دهید.
- از اینستاگرام به عنوان ابزاری برای یادگیری موضوعات و علایق جدید استفاده کنید.
- از طریق تعاملات معنادار در پلتفرم با دوستان و عزیزان خود در ارتباط باشید.
- روی ارزش هایی که می خواهید در حضور آنلاین خود حفظ کنید، فکر کنید.
- برای تنظیم مجدد رابطه خود با آن، از رسانه های اجتماعی فاصله بگیرید.
- به تأثیری که پست های دیگران ممکن است بر عزت نفس شما بگذارد توجه داشته باشید.
- به دنبال حساب‌هایی باشید که آگاهی از سلامت روان و استراتژی‌های رفاه را ارتقا می‌دهند.
- در گفتگوهایی شرکت کنید که همدلی و تفاهم را در اینستاگرام تقویت می کند.
- لحظه های معتبر از زندگی خود را به جای تمرکز بر تصاویر ایده آل به اشتراک بگذارید.
- از علل و ابتکاراتی که با ارزش‌های شما همسو می‌شوند از طریق فعالیت اینستاگرام پشتیبانی کنید.
- دی را تمرین کنیدسم زدایی های جیتال برای کاهش زمان نمایش و اولویت بندی فعالیت های آفلاین.
- ارتباطات را با افراد همفکری که علایق شما را در اینستاگرام به اشتراک می گذارند، تقویت کنید.
- از اینستاگرام به عنوان بستری برای حمایت از تغییرات مثبت در جامعه خود استفاده کنید.
- درباره نحوه مشارکت مثبت در محیط آنلاین فکر کنید.
- به دنبال منابعی برای ایجاد انعطاف پذیری در برابر تأثیرات منفی در رسانه های اجتماعی باشید.
- گفتگوی باز در مورد چالش های سلامت روان در جوامع آنلاین خود را تشویق کنید.
- در مکالماتی که شامل بودن و تنوع را در اینستاگرام ترویج می کند مشارکت کنید.
- محدودیت‌های مقایسه واقعیت پشت صحنه خود را با نکات برجسته دیگران تشخیص دهید.
- در فعالیت‌هایی شرکت کنید که مراقبت از خود و بهزیستی را فراتر از حوزه دیجیتال ترویج می‌کنند.
- برای اینکه چگونه می‌خواهید به طور واقعی در تعاملات آنلاین خود نشان داده شوید، اهداف تعیین کنید.
- به دنبال محتوای آموزشی باشید که پایگاه دانش شما را از طریق حساب‌های اینستاگرام گسترش می‌دهد.
- ارتباطات را با افرادی که ارزش‌های مشابهی در مورد اصالت آنلاین دارند تقویت کنید.
- از اینستاگرام به‌عنوان بستری برای اشتراک‌گذاری منابعی که از آگاهی سلامت روان پشتیبانی می‌کنند استفاده کنید.
- درباره راه هایی که می توانید از حضور خود در اینستاگرام برای گسترش مثبت بودن استفاده کنید فکر کنید.
این نکات برای کمک به افراد طراحی شده‌اند تا تجربیات خود را در اینستاگرام به روش‌هایی هدایت کنند که از رفاه و شادی کلی آنها حمایت کند و در عین حال تأثیرات منفی احتمالی مرتبط با استفاده بیش از حد از رسانه‌های اجتماعی را به حداقل برساند.
منابع:
- Diener E.، Oishi S.، & Tay L.، (2018). “پیشرفت در تحقیقات بهزیستی ذهنی.” طبیعت رفتار انسان (وب).
- Lyubomirsky S.، King L.، & Diener E.، (2005). “مزایای عاطفه مثبت مکرر: آیا شادی منجر به موفقیت می شود؟” بولتن روانشناسی (چاپ).
- Seligman M.E.P., Steen T.A., Park N., & Peterson C., (2005). “پیشرفت روانشناسی مثبت: اعتبار سنجی تجربی مداخلات.” روانشناس آمریکایی (چاپ).
- Veenhoven R.، (2019). “خوشبختی: مروری بر تحقیقات.” پایگاه داده جهانی شادی (وب).
- Kesebir P.، & Diener E.، (2008). “در پی خوشبختی: پاسخ های تجربی به پرسش های فلسفی.” دیدگاه های علم روانشناسی (چاپ).